Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej
W dniu 30 lipca 2018 roku Prezydent RP podpisał nowelizację ustawy, która obecnie nosi tytuł ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 roku o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Dzięki współpracy rządu, samorządu i organizacji pozarządowych system gwarantuje bezpłatny dostęp do darmowych porad prawnych w lokalnych społecznościach.
Od stycznia 2019 roku zgodnie z przyjętą nowelizacją nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:
- poinformowanie osoby fizycznej, zwanej dalej „osobą uprawnioną”, o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowoadministracyjnym lub
- wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego, lub
- sporządzenie projektu pisma w sprawach, o których mowa w pkt 1 i 2 ustawy, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowoadministracyjnym, lub
- nieodpłatną mediację, lub
- sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.
Pomoc w roku 2018
W 2018 roku osoby uprawnione mogą dowiedzieć się o obowiązujących przepisach, przysługujących prawach i obowiązkach w zakresie spraw rodzinnych, świadczeń dla seniorów, osób niepełnosprawnych, prawa pracy, bezpieczeństwa itd.
Adwokaci i radcy prawni wskażą m.in. sposób rozwiązania problemu, pomogą sporządzić niezbędny projekt pisma dot. sprawy.
Z tego bezpłatnego wsparcia skorzystać mogą osoby:
- z ważną Kartą Dużej Rodziny,
- którym w okresie 12 miesięcy poprzedzających zwrócenie się o poradę, przyznano świadczenie z pomocy społecznej (i jednocześnie, nie wydano w tym okresie decyzji o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia),
- osoby do ukończenia 26 lat tudzież po ukończeniu 65 lat,
- posiadające ważną legitymację weterana i weterana poszkodowanego,
- kombatanci oraz będący ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,
- które poniosły straty bądź są zagrożone w wyniku wystąpienia klęski żywiołowej, katastrofy, awarii technicznej,
- kobiety w ciąży.
Mieszkańcy, którzy chcą korzystać z bezpłatnych porad, podczas wizyty winni wylegitymować się odpowiednim dokumentem, zaświadczeniem czy legitymacją potwierdzającą uprawnienie. I tak np. kobiety w ciąży - zaświadczeniem lekarskim, posiadacze Karty Dużej Rodziny - ważnym drukiem. Kwestię korzystania z nieodpłatnych porad prawnych reguluje przedmiotowa ustawa z 5 sierpnia 2015 roku.